Więźba dachowa, to drewniana konstrukcja nośna dachu, przenosząca obciążenia z dachu na ściany nośne. Więźba może być tradycyjna lub prefabrykowana.
TRADYCYJNA WIĘŹBA
W zależności od rozpiętości, kąta nachylenia i możliwości jej podparcia może mieć różny schemat konstrukcji. Najbardziej popularne są: więźby krokwiowe, jętkowe, płatwiowo kleszczowe. Więźbę tradycyjną wykonują cieśle na budowie. Najbardziej charakterystycznymi elementami więźby są krokwie – belki ułożone zgodnie ze spadkiem dachu oraz murłaty – poziome belki o kwadratowym przekroju, leżące na murze, na których opierają się krokwie. Występują również jętki i kleszcze - poziome belki łączące pary przeciwległych krokwi, słupy, płatwie – poziome belki o prostokątnym przekroju najczęściej oparte na słupach i podpierające krokwie oraz miecze – ukośne belki usztywniające połączenie płatwi i słupa.
WIĘŹBA PREFABRYKOWANA
To więźba montowana na budowie z wiązarów kratownicowych, przygotowanych wcześniej w fabryce.
Poprawnie wykonana więźba, musi być zrobiona z materiału o wymaganych cechach. Drewno na więźbę musi być suche. Tradycyjnie drewno na więźbę było sezonowane. Obecnie dla zapewnienia odpowiedniej wilgotności używa się suszarni. Wykonanie więźby z drewna o nieprawidłowej, zbyt wysokiej wilgotności grozi tym, że drewno będzie się w trakcie użytkowania „paczyć” - wykrzywiać, wykręcać.
Drewno, z którego będzie wykonywana więźba musi być zabezpieczone impregnatami chroniącymi przed grzybem oraz owadami. Zarówno impregnacji, jak i suszenia dokonuje się najczęściej w tartaku. Więźba potrzebuje solidnego oparcia. Krokwie, główne elementy więźby opierają się na murłatach, a te przenoszą obciążenia w dół na wieńce. Z krokwi na murłatę przenoszona jest siła nacisku skierowana w dół oraz siła pozioma, powstająca w wyniku zapierania się o siebie krokwi, czy krokwi i jętek.
Dla prawidłowego przeniesienia tych sił konieczne jest zapewnienie stabilnego połączenia murłaty i wieńca. Zazwyczaj połączenie takie realizowane jest przez przykręcenie murłaty śrubami „fajkowymi”, (zagiętymi na końcu) których końce są zabetonowane w wieńcu. Rozstaw tych śrub najczęściej wynosi 50cm.
W wypadku występowania w więźbie słupów drewnianych należy się upewnić, że będą miały stabilne podparcie. Jeśli słup opiera się na wieńcu, to ten takie mu zapewnia. Gdy słup opiera się na stropie, to należy się, jeszcze na etapie przygotowania stropu, upewnić, że pod słupem będzie wykonane, najczęściej przewidziane w projekcie, wzmocnienie dla stropu.
Styk betonu i elementów drewnianych. Beton oraz drewno są materiałami różniącymi się chłonnością wilgoci, tempem oddawania ciepła, itp. Z tych względów na styku wspomnianych materiałów może dochodzić do skraplania pary wodnej, co w efekcie prowadzić może do degeneracji drewna w wyniku zajęcia przez grzyb. Aby tego uniknąć wszędzie na styku drewno-beton należy stosować przekładkę, np. z papy.
