Forma ogrodzenia, a mianowicie czy będzie pełne, czy też w części ażurowe, zależy od miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Informację o specyfice ogrodzenia dla danego terenu można uzyskać w gminie, w referacie planowania przestrzennego. Po zapoznaniu się z tym dokumentem, możemy sprecyzować wygląd naszego ogrodzenia.
Domy o nowoczesnej architekturze – prostej bryle na planie kwadratu zamkniętej dwuspadowym dachem – dobrze prezentują się z ogrodzeniem betonowym i metalowym o prostych i oszczędnych formach.
Ogrodzenia betonowe - można je kupić w postaci paneli prefabrykowanych oraz różnorodnych pustaków i kształtek.
Płot z paneli prefabrykowanych - jest najtańszy i jednocześnie najmniej czasochłonny. Składa się z betonowych słupków o wysokości 1–2,5 m oraz wsuniętych w nie betonowych paneli. Słupki wkopuje się w ziemię i zalewa betonem, a następnie umieszcza miedzy nimi panele (pełne lub ażurowe). Część inwestorów obsadza je krzewami lub roślinami iglastymi. Dostępne są w wielu formach i wersjach kolorystycznych. Można je pomalować farbą akrylową lub silikatową bądź wybrać panele z barwionego betonu.
Ogrodzenia z pustaków łupanych - najczęściej wykonuje się, stosując gotowe systemy. Składają się na nie szybkie w montażu moduły konstrukcyjne: pustaki na słupki, elementy fundamentowe, wykonane z pustaków szalunkowych, belki nośne. Pustaki łupane imitują kolorem i fakturą kamień naturalny. W podobnej modułowej formie oferowane są ogrodzenia z kształtek łupanych. Te wyglądem przypominają ogrodzenia z cegły. Do łączenia elementów modułowych używa się trzykrotnie mniej spoiwa niż ma w przypadku murowania z materiałów tradycyjnych.
Ogrodzenia metalowe - w tej kategorii znajdziemy przede wszystkim wyroby ze stali (oraz z z aluminium) w postaci: siatki, przęseł z prętów płaskowników, paneli kutych.
Siatka - dzięki atrakcyjnej cenie, cieszy się największą popularnością – najczęściej wykonuje się z niej tylną i boczne części ogrodzenia. Montuje się ją do słupków stalowych lub betonowych, górą i dołem prowadząc napiętą linkę lub drut stalowy. Siatkę bardzo mocno naciąga się przy użyciu tzw. napinaczy.
Przęsła ogrodzeniowe z prętów lub płaskowników - oferowane są w wysokości do 2,4 m i szerokości ok. 2,5 m. Przęsła metalowe mogą być łączone na różne sposoby – np. pionowe konstrukcje, łączone poprzecznie u dołu i u góry, bądź elementy kratowe. Materiał przęseł jest ocynkowany i powlekany tworzywem lub lakierowany proszkowo, przeważnie na kolor czarny, zielony, niebieski, biały lub czerwony.
Ogrodzenia kute - wykonuje się je ze stali także(oferta żeliwnych jest coraz mniejsza, głównie z powodu dużej wagi i wysokiej ceny). Wielu producentów wykonuje elementy ogrodzeń według projektu klienta. Możemy go przygotować samodzielnie lub skorzystać z profesjonalnej pomocy przedstawiciela producenta.
Domy w stylu klasycznym – o symetrycznym układzie, z gankiem w osi frontowej elewacji wspartym na kolumnach – najkorzystniej skomponować z ogrodzeniem o równie tradycyjnym charakterze z motywami dekoracyjnymi – najlepsze będą wymurowane z cegieł.
Ogrodzenia murowane - stawia się z cegieł licowych i klinkierowych oraz cegieł pochodzących np. z rozbiórki. Najczęściej stosowanym materiałem spośród wyżej wymienionych jest klinkier.
Cegły klinkierowe - dostępne są w rozmaitych kolorach – to ułatwia dopasowanie barwy płotu do elewacji domu. Proponowane są także cegły klinkierowe, które zmieniają odcień, w zależności od kąta padania promieni słonecznych.
Klinkier to materiał odporny na trudne warunki atmosferyczne – jest trwały, mrozoodporny i wodoodporny. Niemniej jednak, elementy ogrodzeniowe z klinkieru dobrze jest zabezpieczyć od góry specjalnymi daszkami. Ich kształt umożliwia swobodne spływanie wody opadowej i chroni przed wilgocią nie tylko samą cegłę, ale także miejsca jej spoinowania, w których znajduje się zaprawa.
Ogrodzenie pełne z klinkieru będzie się pięknie prezentować w przypadku dużych posesji, na małych działkach wskazane jest stosować klinkier jedynie na konstrukcje słupków ogrodzenia, jako wypełnienia zaś zaleca się np. metalowe przęsła.
Domy w stylu rustykalnym – o drewnianej konstrukcji, skromnej formie i wiejskim charakterze – najlepiej ogrodzić, wykorzystując materiały pochodzenia naturalnego, tj. kamień i drewno, lub zasadzić gęsty żywopłot, osłaniający siatkę.
Ogrodzenia kamienne - powstają z kamienia ciosanego, łupanego, kamieni polnych lub otoczaków. Wśród najbardziej trwałych wymienia się bazalt, granit, kwarcyt. Wymurowane z nich ogrodzenia wyglądają solidnie i masywnie. Zdecydowanie lżejszy efekt uzyskamy, wybierając piaskowce i wapienie; są one łatwe w obróbce, ale też łatwo przyjmują wodę, przez co mogą ulegać erozji. Żeby temu zapobiec, należy użyć specjalnych daszków. Kamienie polne lub wydobywane z rzek otoczaki nadadzą posiadłości swojski klimat.
Kamienie w murze układa się na różne sposoby:
- kamienie ciosane o większych wymiarach układa się ściśle, aby przylegając do siebie, tworzyły lico muru, mniejszymi wypełnia się środek;
- kamienie łupane układa się warstwowo – podobnie jak zwykłe cegły;
- z polnych - tworzy się nieregularne warstwy, zestawiając dowolnie kamienie o różnych rozmiarach.
Kamienie wiąże się zaprawą cementową. Z uwagi na wysoką cenę kamieni, często przewiduje się je tylko do wykonania lica ogrodzenia, zaś do wypełnienia środka tańszy materiał.
Ogrodzenia drewniane – mogą przybierać najróżniejsze formy: pionowych sztachet, poziomych desek, ażurowych lub pełnych listewek. Wszystkie te elementy można kupić także w postaci gotowych zbitych przęseł. Ponieważ ulegają korozji biologicznej, trzeba je regularnie konserwować: impregnować, malować lub lakierować, a także oczyszczać z mchu i porostów.
Żywopłoty– doskonale pełnią funkcję osłonową, a ponadto są pięknym tłem dla pozostałych roślin w ogrodzie. Jeśli zależy nam na tym, aby żywopłot cieszył oko cały rok i miał zwartą budowę, wybierzmy gatunki drzew i krzewów iglastych lubiących cięcie (cis pośredni, żywotnik zachodni, choina kanadyjska, świerk kłujący). Należy je posadzić w jednym rzędzie wzdłuż linii granicy działki. Najlepiej wykopać wspólny rów, ustawić równo drzewka przy sznurku i sadzić je kolejno co 60–100 cm. Podłoże warto zaprawić torfem i kompostem.
Elementy ogrodzenia
- Furtka - zaakcentować ten element ogrodzenia, bo to ona pierwsza wita gości. Można to osiągnąć poprzez np. montaż ozdobnych drzwi. Powinny się wyróżniać. Innym sposobem jest nadanie jej specjalnej oprawy – po jej obu stronach można zbudować słupki grubsze od tych w ogrodzeniu, ale wykonane z tych samych materiałów. Ciekawym rozwiązaniem jest też cofnięcie furtki w głąb posesji – takie rozwiązanie tworzy bezpieczną zachęcającą do wejścia „wnękę”. Warto ponadto posadzić w jej pobliżu niebanalne gatunki roślin.
- Brama wjazdowa - najlepiej gdy stylistycznie nawiązuje do rodzaju furtki oraz przęseł w ogrodzeniu. Jej minimalna szerokość powinna wynosić 2,4 m. Warto jednak zaplanować szerszy wjazd na posesję – za wygodny uznać można wjazd trzy-, a nawet czterometrowy. Trzeba też dobrze przemyśleć głębokość osadzenia bramy w ogrodzeniu. Tu ważniejsza od efektów estetycznych będzie odległość jej od dalszej krawędzi drogi – optymalna odległość równa się promieniowi skrętu samochodu osobowego wynosi 5–6 m (dla dostawczych 6–7 m). Jeśli trudno wygospodarować takie miejsce, wskazane jest cofnąć bramę względem ogrodzenia w stronę działki o 1–1,5 m.
- Oświetlenie - lampy najlepiej jest instalować na szczycie słupka przy furtce lub pod okapem daszku. Atrakcyjnym i funkcjonalnym wyborem są także lampy wbudowane w ogrodzenie i zespolone ze skrzynką na listy i bramofonem. Za dnia prawie niezauważalne, wieczorem delikatnie oświetlą ważne miejsca.
- Skrzynka na listy - najprostszym rozwiązaniem jest jej montaż do przęseł i słupków ogrodzenia. W trakcie budowy ogrodzenia, można także przygotować specjalną wnękę na skrzynkę w murze lub słupku – dzięki której nie będą one wystawać poza lico muru. Najwygodniejsze są skrzynki przelotowe, dwustronne – je także montuje się w tracie budowy ogrodzenia.
- Śmietnik - może stać w dowolnej części posesji, to właśnie lokalizacja w linii ogrodzenia wydaje się optymalna. Śmietnik nie zajmuje wówczas miejsca w ogrodzie, a służby sprzątające mają do niego wygodny dostęp. Pamiętajmy, aby nie umieszczać go (jeśli to możliwe) blisko furtki. Przy wąskich działkach może to być trudne – warto wówczas ukryć śmietnik, np. w pnączu lub żywopłocie. Uwaga! Zamiar budowy śmietnika należy zgłosić w starostwie co najmniej 30 dni przed zaplanowanym terminem rozpoczęcia robót budowlanych.