Gdy mamy do dyspozycji dużą działkę bądź działkę rozmiarów niekoniecznie największych, ale wychodzących poza nasze potrzeby, można zastanowić się nad jej współdzieleniem. Potrzebny będzie wtedy projekt domu w zabudowie bliźniaczej lub budynku jednorodzinnego, ale dwulokalowego. Czym różnią się te dwa typy?
Jakie konsekwencje ma wybór jednego z nich w późniejszym użytkowaniu działki i domu? Czy w przypadku zabudowy wolnostojącej, ale przeznaczonej dla dwóch rodzin obowiązują jakieś normy prawne do których sąsiedzi musza się stosować? Tego typu pytania to rozsądne wątpliwości przed dużą decyzją, jaką jest zakup projektu i wybór wymarzonego domu.
Segmenty domu w zabudowie bliźniaczej i domu jednorodzinnego dwulokalowego mogą wyglądać na pierwszy rzut oka identycznie. Spowodowane jest to tym, że zasadnicza różnica między tymi dwoma typami leży w grubości i sposobie łączenia ścian szczytowych. Tak zwany bliźniak to dwa niezależne, ale przylegające do siebie domy, złączone podwójną ścianą. Cechą charakterystyczną takiego łączenia jest dylatacja w ścianie pomiędzy jednym a drugim budynkiem. Dylatacja to celowo utworzona szczelina między domami, nie bez znaczenia dla konstrukcji obydwu budynków. Dzięki dylatacji wydzielone segmenty samodzielnie dźwigają potencjalne obciążenia, przenoszą odkształcenia i przesunięcia. Analogicznie dom jednorodzinny dwulokalowy, to ten typ łączenia segmentów, w którym dylatacja nie występuje, ponieważ ściana szczytowa, łącząca budynki jest wspólna i pojedyncza.
Podsumowując bliźniak to prawnie i konstrukcyjnie dwa odrębne domy, które tylko stoją obok siebie. W domu jednorodzinnym dwulokalowym każdy lokal posiada własną księgę wieczystą, jednak działka, na której stoi dom jest współdzielona przez właścicieli obydwu lokali. Obydwie rodziny w domu jednorodzinnym dwulokalowym stają się współwłaścicielami z prawami do rozporządzania swoją częścią. Własny lokal można więc swobodnie sprzedać, wynająć czy obciążyć hipoteką. Zarządzanie całością, czyli wspólnością wiąże się już z dużymi ograniczeniami. W sytuacji, gdy ilość konfliktów przewyższa potencjalne korzyści z współdzielenia nieruchomości, właściciele mogą wnieść o zniesienie współwłasności. Wtedy sąd lub umowa właścicieli określa warunki podziału.
Dom w zabudowie bliźniaczej wiąże się z większą swobodą właścicieli obydwu budynków, jednak takie rozwiązanie niesie ze sobą inne niedogodności. Brak prawnych ograniczeń sąsiadów może skutkować różnymi kolorami elewacji i innymi wizualno-stylistycznymi niezgrabnościami. W przeciwieństwie do domu jednorodzinnego dwulokalowego, dwa domy składające się docelowo na bliźniaka mogą powstać w zupełnie innym czasie. Mimo wszystko decydując się na któreś z opisanych rozwiązań w tym typie zabudowy można dużo zyskać. Podział kosztów budowy, zamówienia specjalistycznego sprzętu budowlanego i hurtowy zakup materiałów budowlanych to tylko część zalet budowania domu przez dwie rodziny. Przylegające do siebie segmenty budynków zwiększają ich izolację cieplną. Przy dobrych układach z sąsiadem lub współwłaścicielem również łatwo zmniejszyć koszty utrzymania posiadłości, przeprowadzania remontów i napraw.
